Sabun Yapım Rehberi

Sabun Yağ Tabloları

Bu yazıda, kendi sabunlarınızı formüle ederken hem yağ oranlarını doğru bir şekilde ayarlayabilmeniz hem de içerik bakımından zengin sabunlar yapabilmeniz için gerekli tabloları sunuyoruz. Yağların özelliklerini öğrenerek, cilt tipinize uygun sabunlar yapabilmek içinse “Sabun Yapımında Kullanılan Yağların Özellikleri” ve “Sabun Yapımında Kullanılan Yağların Özellikleri -2 ” yazımıza göz atabilirsiniz.

Yağ Tipleri

Yağlar genel olarak yumuşak (soft), sert (hard) ve kırılgan (brittle) olarak sınıflandırılır.

Yumuşak (soft) yağlar, oda sıcaklığında zeytinyağı, hint yağı gibi sıvı olan yağlardır. Zeytinyağı dışında, yumuşak yağların yüksek yüzdelerde kullanıldığı sabunlar daha yumuşak olacaktır. Zeytinyağı ise kalıptan çıkarılırken yumuşak olsa da zamanla oldukça sertleşecektir.

  • Yüksek oranda yumuşak yağ kullanılan sabunları kalıptan çıkarması daha zordur. Kalıptan çıkarıp kesmeden önce bir-iki gün kalıpta bırakılabilir. Hala çıkarmak zor ise kalıp buzluğa atılarak bir gece bekletilebilir.
  • Yumuşak yağlar, özellikle zeytinyağı ile yapılan sabun, yavaş kıvam alarak (iz/trace), renk girdaplı tasarımlar yapmanızı kolaylaştırır. Sabunu özelleştirmek için daha fazla zaman sunar.

Sert (hard) yağlar, tereyağları ve iç yağlar gibi oda sıcaklığında katı ve kaşıklanabilir yağlardır (hindistan cevizi yağı, palm yağı gibi). Sabuna sertlik katarlar.

Kırılgan (Brittle) yağlar, oda sıcaklığında katı fakat kırılarak parçalanabilen yağlardır (palm çekirdeği yağı, kakao yağı gibi). Sabuna sertlik katarlar.

  • Yüksek oranda sert ya da kırılgan yağlar içeren sabunlar daha kolay ve hızlı kalıptan çıkarılacaktır.
  • Yüksek oranda yumuşak yağlarla yapılan sabunlara göre daha kısa kürleşme zamanına ihtiyaç duyar, daha hızlı sertleşir ve kullanıma hazır olur.
  • Daha hızlı kıvam (iz/trace) alacağı için, girdaplı renk tasarımları gibi zaman alan gelişmiş tasarımları yapması oldukça zorlaşır.
  •  

Yağ asitlerinin, sabunun temel özelliklerine katkılarını aşağıda bulabilirsiniz.

Yağ Seçimi için Popüler Yağlar ve Özellikleri

Yağ Türü Özellikler Kullanım Miktarı (%)
Zeytinyağı Yumuşak, nemlendirici, cilt dostu 30-100% (saf sabunlar için)
Hindistan Cevizi Yağı Sertlik ve bol köpük sağlar, temizleyici 10-30%
Palm Yağı Sertlik ve dayanıklılık sağlar 20-40%
Shea Yağı Nemlendirici, yumuşaklık katar 5-15%
Hint Yağı Kremsi köpük sağlar, nemlendirir 5-10%
Avokado Yağı Besleyici, hassas ciltler için uygundur 5-15%
Kakao Yağı Sertlik ve nemlendirme sağlar 5-15%

Yağların içerdiği yağ asidi miktarlarını aşağıdaki tabloda bulabilirsiniz.

Popüler Yağlar ve İçerdikleri Yağ Asitleri (%)

Yağ Türü Oleik Asit (%) Linoleik Asit (%) Palmitik Asit (%) Stearik Asit (%) Risinoleik Asit (%) Laurik Asit (%) Miristik Asit (%)
Zeytinyağı 55-83 3-21 7-20 0.5-5 0 0-1 0-1
Hindistancevizi Yağı 5-10 1-2 7-10 1-3 0 45-52 16-20
Palm Yağı 36-40 10-11 40-45 3-6 0 0.5-1 1-2
Shea Yağı 40-55 5-8 3-7 40-50 0 0 0
Hint Yağı 4-5 4-6 0.5-2 1-2 85-90 0 0
Ayçiçek Yağı 14-40 48-74 4-9 1-5 0 0 0
Badem Yağı 60-80 15-30 4-8 1-3 0 0 0
Kakao Yağı 30-38 3-5 24-30 30-35 0 0 0
Üzüm Çekirdeği Yağı 12-28 60-78 4-10 3-7 0 0 0
Avokado Yağı 55-75 8-12 10-20 1-3 0 0 0